یزدفردا "دکتر مجید حاجی مقصودی "متخصص طب اورژانس وعضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد:هم اکنون بیش از 40 سال از ابتدای تأسیس رشته تخصصی طب اورژانس در آمریکا و نزدیک به ده سال از پایه گذاری این رشته در ایران می گذرد. با توجه به اینکه اورژانس تعدادی از بیمارستانهای شهر یزد از جمله بیمارستان شهید صدوقی به همت جناب آقای دکتر میر محمدی، ریاست محترم دانشگاه علوم پزشکی یزد، به سرویس تخصصی طب اورژانس به صورت شبانه روزی مجهز شده و توسط متخصصین طب اورژانس اداره می شود، لازم است شهروندان عزیز یزدی  اطلاعات پایه ای در مورد این رشته داشته باشند.

طب اورژانس یک رشته تخصصی پزشکی است که در آن پزشک از بیمارانی که دچار بیماری یا صدمات حاد شده اند و نیاز به اقدام فوری پزشکی دارند، مراقبت می کند. محل فعالیت متخصصین طب اورژانس در ایران در اورژانس های بیمارستانها می باشد. با توجه به تنوع زیاد بیمارانی که به اورژانس مراجعه می کنند، این متخصصین دانش و مهارتهای گسترده ای برای تشخیص بیماری های گوناگون و انجام اقدامات درمانی فوری و حیات بخش برای پایدار کردن آنها دارند. از جمله مهارت هایی که یک متخصص طب اورژانس داراست عبارتند از: کنترل راه هوایی (Airway management)، مراقبت اولیه از بیماران نیازمند احیاء قلبی-ریوی، تشخیص و درمان سکته حاد قلبی و مغزی و انواع آریتمی های قلبی، تشخیص و درمان اولیه و پایدار کردن انواع بیماری های حاد داخلی، برخورد کلاسیک و اصولی با بیمار ترومایی (آسیب دیده در اثر سانحه)، برخورد با مسمومیتها،  تشخیص و درمان اولیه یا قطعی شکستگی ها و دررفتگی ها، تعبیه لوله سینه       (Chest Tube)، تعبیه کاتتر دیالیز و کاتتر ورید مرکزی، به کارگیری سونوگرافی در تشخیص بیماری های اورژانس (مثلاً مایع آزاد شکمی در بیمار ترومایی)، استفاده از سونوگرافی جهت انجام پروسیجر های اورژانس، درمان بیماریهای محیطی (مثل گرما زدگی، سوختگی، برق گرفتگی و ...)، مدیریت بحران، درمان قربانیان حوادث هسته ای، میکروبی و شیمیایی و  غیره

همچنین متخصصان طب اورژانس مهارتهای ویژه‌ای در امور مدیریتی اورژانس دارند که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: مدیریت و طراحی فضای فیزیکی بخش اورژانس، مدیریت بحران در سطح بیمارستان و نیز در سطح جامعه، مدیریت و طراحی اورژانس پیش بیمارستانی.

نیاز به رشته تخصصی، تحت عنوان طب اورژانس (Emergency Medicine) در حیطه علم پزشکی از زمانی احساس شد که به علت باریک شدن حیطه کاری تخصص های پزشکی، مردم در مراجعاتی که به اورژانس بیمارستانها داشتند دچار مشکل شدند. برای مثال فردی با سرگیجه حاد وارد اورژانس می شد و تقاضای کمک داشت. سرگیجه حاد می تواند منشأ از سیستم عصبی مرکزی، سیستم قلبی-عروقی و یا سیستم تعادلی گوش داشته باشد، بنابراین به یک متخصص مغز و اعصاب، قلب و ENT نیاز بود تا به خواسته این بیمار پاسخ داده شود. با توجه به عدم حضور انواع متخصصین در اورژانس، انتظارات این بیمار و دیگر مراجعین به خوبی برآورده نمی شد. راه حلی که برای این معضل بزرگ مطرح شد این بود که متخصصینی در اورژانس تربیت شوند که بتوانند جوابگوی تمامی بیماری ها و صدمات اورژانس باشند، بدین معنی که از هر رشته تخصصی (داخلی، قلب، جراحی و...) اورژانس های آن را بیاموزند و در راستای خدمت رسانی بهتر به بیماران به کارگیرند. این ایده اولیه ي راه اندازی رشته طب اورژانس در دهه 1970 عملی شد و با پذیرش رسمی بورد تخصصی در سال 1978 این رشته رسماً بعنوان بیست و سومین رشته تخصصی در آمریکا شناخته شد. در ایران رشته طب اورژانس در سال 1380 برای اولین بار در دانشگاه علوم پزشکی ایران سابق راه اندازی و پذیرش دستیار تخصصی در این رشته آغاز شد. پس از آن دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، مشهد، اصفهان و دیگر دانشگاه ها پذیرش دستیار را آغاز کردند. هم اکنون رشته طب اورژانس در مسیر رشد و بالندگی، با اقتدار و به سرعت در حال گسترش است. دانشگاه علوم پزشکی یزد هم با حمایت های بی دریغ و دلسوزانه دکتر میر محمدی، ریاست محترم دانشگاه، پیگیری و تلاش دکتر میرزایی معاونت آموزشی دانشگاه و دکتر اسماعیلی ریاست بخش اورژانس شهید صدوقی، ان شاءالله در آینده نزدیک ظرفیت پذیرش دستیار در این رشته را پیدا خواهد کرد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا